Đến Vùng Biển (Step into the periphery)

Chia sẻ đến mọi người cùng đọc

Một trong những sứ vụ của Dòng Augustinô – Đức Mẹ Lên Trời là đại kết và đối thoại liên tôn. Ý thức sứ về sứ vụ đó, anh em cộng đoàn tập viện đã đến làm quen, và sinh hoạt với những người lương dân thuộc xã Hội Bài, và xã đảo Thạnh An. Đến với người dân nơi đây, anh em được ăn với họ bữa cơm gia đình, cùng song ca câu hò tình quê, và nghe họ tâm sự về những bộn bề trong cuộc sống mưu sinh. Và đặc biệt, anh em được người dân nơi đây mời tham dự những buổi thực hành văn hóa và tín ngưỡng của họ.

Hành trình anh em đến để tìm hiểu văn hóa và tôn giáo của người dân nơi đây đầy sự quan phòng của Thiên Chúa. Cụ thể, mỗi chiều Chúa Nhật hàng tuần, anh em đi gặp gỡ người nghèo và giao lưu thể thao với giới trẻ tại xã Hội Bài. Ngoài ra, trong những dịp đặc biệt, anh em đã cùng với một số anh chị lương dân Hội Bài thực hiện chương trình bác ái cho người nghèo như làm đường bê tông, dọn dẹp sân chùa… Trước lạ sau quen, rồi trở nên thân thiết, anh chị em lương dân Hội Bài đã mời cộng đoàn tham dự lễ hội nghinh Bà tại xã đảo Thạnh An. Đây là một hoạt động đậm nét văn hóa, tín ngưỡng của người dân làng chài.  

Lễ nghinh Bà tên truyền thống là: lễ cầu yên cho “ngư – diêm” dân của xã đảo Thạnh An, (hay còn gọi là lễ Kỳ Yên), diễn ra từ ngày 7/11 đến 10/11/2022 (nhằm ngày 14/10 đến 17/10 âm lịch). Lễ hội này được ngư dân Thạnh An quan tâm và tôn quý, vì đây là dịp họ diễn tả lòng biết ơn đối với “Bà” đã cho họ năm qua được sóng yên biển lặng, tôm cá đầy ghe. Lễ hội cũng là dịp để ngư dân dâng lên “Bà” nguyện ước tốt đẹp cho công việc làm ăn, đánh bắt bội thu trong năm tới. Hơn nữa, với người dân nơi đây lễ hội còn là dịp đoàn tụ. Đối với nhiều người, dịp này còn quan trọng hơn Tết Nguyên Đán. Cao điểm của lễ hội là ngày 8/11/2022. Từ sáng sớm đã diễn ra loạt nghi thức cúng “Bà” tại Miễu, sau đó đúng 12h00 trưa, “Bà” được đưa lên ghe lớn để toàn bộ ngư dân nghinh “Bà” đi vòng xã đảo. Dẫn đầu đoàn nghinh là ghe “Bà”, theo sau là toàn bộ ghe của các ngư dân. Trên tất cả các ghe đều được trang trí cờ và hoa rực rỡ. Những “thủy thủ” sẽ hóa trang thành những nhân vật hài hước, cùng ca hát, và nhảy những cử điệu đầy vui nhộn.

Sau khi kết thúc hành trình nghinh “Bà” quanh đảo, “Bà” được rước về lại Miễu. Mọi người ai nấy về nhà mình sum họp, mời khách ghé thăm nhà, và dẫn khách đi tham quan lối sống, và nếp sinh hoạt của ngư dân. Đồng thời cho khách thưởng thức các món ăn miền biển. Anh em cộng đoàn may mắn được một gia đình mời vào nhà, và được tham dự hoạt động văn hóa, ẩm thực. Buổi tối cộng đoàn được đi xem văn nghệ, múa lân, đặc biệt là hát bội.

Trước sự hiếu khách của người dân nơi đây, cha bề trên đã thay mặt anh em cộng đoàn đón nhận tấm lòng của họ. Hơn nữa cha còn cho họ biết rằng, việc họ diễn tả lòng biết ơn đối với “Bà”, và biết ơn Ông Trời, giống như người Công Giáo biết ơn Thiên Chúa đã ban cho con cái của Ngài mọi phước lành. Cha còn nhắn nhủ họ rằng: mọi người đều phát xuất từ một nguồn gốc và hướng về một cùng đích là Chân – Thiện – Mỹ. Cha khuyên họ hãy thành tâm tìm kiếm điều thiện, sống theo sự thật và bác ái, chu toàn bổn phận trong công việc mình theo sự hướng dẫn của lương tâm. Chứng kiến các điều đó anh em tập viện tin rằng những người nơi đây đang hướng về Thiên Chúa. Và ngang qua hoạt động tín ngưỡng của bà con ngư dân, anh em nhận thấy hạt giống Lời Chúa đang tiềm ẩn nơi họ.

Một tháng sau lễ hội ở đảo Thạnh An, tại Miễu Hội Bài diễn ra hội cúng đình vào ngày 19/12 âm lịch. Lễ hội này là dịp để người dân bày tỏ lòng biết ơn đến Thành Hoàng. Ngài là người đã có công thành lập và xây dựng lên làng chài. Ngoài việc tỏ lòng kính nhớ Thành Hoàng, người ta cũng xin ngài ban cho họ được thuận lợi trong việc làm ăn, êm ấm trong cửa nhà. Ngoài ra, vào dịp này cũng có các hoạt động mang tính nhân văn – văn hóa như: bố thí cho người nghèo, hát chèo – tuồng, và gặp gỡ những người thân quen. Vì muốn anh em hiểu thêm về văn hóa nơi đây, nên các anh chị ở Hội Bài đã mời cộng đoàn đến tham dự nghi lễ cúng đình. Hơn nữa, đây là thời điểm thuận tiện để gặp gỡ bà con từ đảo Thạnh An vào Hội Bài dự hội. Khi gặp lại nhau, mọi người tay bắt mặt mừng hỏi thăm nhau và động viên nhau trong cuộc sống. Trong bầu khí ấm cúng đó, cha bề trên đã đại diện anh em để phát biểu, ngài bày tỏ lòng kính trọng đối với các giá trị văn hóa và tín ngưỡng dân gian. Đồng thời ngài nhấn mạnh rằng mọi người đều có nền tảng và đích điểm chung, nghĩa là bất cứ ai cũng đều khát khao tìm hạnh phúc thật sự. Cha cổ võ mọi người xây dựng sự hài hòa trong xã hội, và mời gọi bà con nơi đây hợp tác trong các chương trình bác ái, nhằm thăng tiến các giá trị tinh thần, cũng như ích chung cho xã hội.

Để đáp lại ân tình của bà con lương dân, và để họ hiểu về niềm tin Công Giáo, cha bề trên đã mời họ đến cộng đoàn tập viện vào ngày 23/12/2022 để nghe câu chuyện Chúa Giáng Sinh. Tối 23/12/2022 là khoảnh khắc ý nghĩa và sâu lắng, vì có nhiều anh em lương dân đến từ Hội Bài, xã đảo Thạnh An, và đến từ nhiều nơi khác để cùng hòa nhịp giáng sinh. Hình ảnh những người lương dân quây quần bên máng cỏ, giống như khi xưa ba vua được ánh sao lạ dẫn đường đến hang Belem. Sau khi nghe câu chuyện Chúa Giáng Sinh, mọi người cùng vang lên câu hát: “Vinh danh Thiên Chúa trên trời – Bình an dưới thế cho người Chúa thương”. Câu hát này không chỉ nói lên niềm tin Công Giáo, mà còn nói lên sự hiệp thông giữa những người khác biệt về tôn giáo, khác biệt về niềm tin siêu nhiên. Khung cảnh đón mừng biến cố trọng đại Ngôi Hai Thiên Chúa giáng trần dù không ồn ào, không hoành tráng nhưng lại thắm tình yêu thương giữa những người cùng chung lý tưởng trao ban bác ái, và cùng chung mục đích kiếm tìm chân lý. Đêm nay, mọi người đều gần gũi với nhau, gần đến độ ngay cả khi nhắm mắt lại ai nấy cũng cảm nhận được nét vui vẻ bình an của nhau.

Chính ân tình đổi trao đó, nên cha bề trên ngỏ ý ra thăm lại bà con xã đảo vào ngày 18.01.2023 để trao cho một số gia đình nghèo chút quà mừng xuân. Ý tưởng đã được đông đảo anh chị lương dân tại xã Hội Bài, và các cô chú “thổ địa” tại xã đảo Thạnh An hưởng ứng nồng nhiệt.

Như dự định, anh em đã đến xã đảo ngày 18.01.2023 (tức ngày 27.12 Âm Lịch). Tại xã đảo, anh em đã trao 50 phần quà cho 50 gia đình khó khăn. Phần quà bao gồm 10kg gạo, 1 cặp bánh tét, 1 thùng mì, 1 bịch dầu ăn và hạt nêm. Dù giá trị vật chất mỗi phần chẳng đáng là bao, nhưng đã gói gọn tâm tình của tất cả thành viên trong đoàn. Hy vọng tình cảm đó sẽ sưởi ấm những tâm hồn đang lo lắng miếng cơm manh áo trong những ngày xuân mới.

Sau các lần gặp gỡ, anh em ước mong rằng năm nay bà con lương dân sẽ có một năm làm ăn thuận lợi, gia đình thuận hòa. Không những thế, với họ năm nay còn là năm của tình yêu và niềm tin. Dù họ không cùng niềm tin tôn giáo với anh em chúng con nhưng họ đã cảm tạ và ngợi khen Ông Trời vì mọi phước lành đã đến trong đời họ. Cách riêng, anh em chúng con tin rằng, Ông Trời mà bà con cảm tạ là Thiên Chúa, chính Ngài đã gieo vào lòng mọi người nơi đây hạt giống Tin Mừng. Chính tâm tình niềm tin của bà con nơi đây đã cho chúng con thấy men Tin Mừng đã được thẩm thấu vào trong cuộc sống của họ.

Chúng con tin rằng với sức mạnh của Thánh Thần, Ngài sẽ làm một cuộc trao đổi và hội nhập văn hóa. Chính Ngài sẽ ấp ủ những người thiện lương, để họ sẽ phản ảnh cuộc Nhập Thể của Ngôi Lời. Trong tâm tình đó, anh em hy vọng rằng sau này anh em sẽ có nhiều dịp giao lưu văn hóa, và cùng thực hiện chương trình bác ái với nhiều anh chị em lương dân.

Tập sinh AA. Michel Hoàng Tâm